Zorgkosten: wanneer betaal je eigenlijk eigen risico?

Een deel van de zorgkosten moet je altijd zelf betalen. Ook al ben je goed verzekerd. Dat noemen we het eigen eigen risico. Sinds 2016 is dat bedrag hetzelfde gebleven namelijk: 385 euro per persoon. Dit blijft ook in 2023 zo. Het kabinet heeft zelfs besloten dat het eigen risico tot en met minstens 2025 gelijk blijft.  Wat valt er nu wel of niet onder het eigen risico?

Verplicht voor iedereen

Iedereen van 18 jaar of ouder die woont of werkt in Nederland moet een Nederlandse basisverzekering hebben. Daarbij zit een verplicht standaard eigen risico van 385 euro per jaar. Dit betekent dat je de eerste 385 euro aan zorgkosten zelf betaalt. Bas Knopperts, expert zorgverzekeringen bij Independer, legt uit: “Door het eigen risico in stand te houden, kunnen zorgpremies lager blijven dan in landen waar ze geen eigen risico kennen. Zo betalen mensen die zorg gebruiken namelijk een beetje mee aan de zorgkosten. Anders ging voor iedereen de maandelijkse premie omhoog.”

Eigen risico verhogen: niet zonder risico

Je kunt het eigen risico verhogen in stapjes van honderd euro tot maximaal 885 euro. Eigenlijk wil dit zeggen dat je een hoger bedrag zelf betaalt als er zorgkosten komen. In ruil hiervoor krijg je een korting op de premie, die kan oplopen tot maximaal 300 euro per jaar. Zorgexpert Bas Knopperts: “Deze korting klinkt natuurlijk mooi, maar dit geld moet je eigenlijk opzij zetten. Want je moet nu een hoger bedrag, dat kan oplopen tot 885 euro, zelf betalen. Dat moet je dan wel op de bank hebben staan”. 

Wanneer betaal je geen eigen risico?

De korte versie: je betaalt eigen risico over zorg die je vanuit de basisverzekering krijgt. Dit zijn dus dingen als spoedeisende hulp, een operatie, of de meeste medicijnen. Er zijn wel uitzonderingen. Voor de volgende dingen betaal je geen eigen risico:

• bezoeken aan de huisarts of de praktijkondersteuner;
• verloskunde en kraamzorg;
• zorg voor kinderen onder de 18 jaar;
• hulpmiddelen voor thuiszorg die je in bruikleen hebt (bijvoorbeeld krukken);
• zorg, nazorg, en reiskosten bij een orgaandonatie;
• gecombineerde leefstijlinterventie om bijvoorbeeld overgewicht tegen te gaan.

Goed om te weten: bovenstaande uitzonderingen zijn wettelijk vastgelegd. Die zijn dus voor elke zorgverzekering gelijk. Maar Independer expert Bas Knopperts voegt wel toe: “Een verzekeraar mag altijd afwijken van wat er is vastgelegd, maar alleen in het voordeel van de klant. Sommige verzekeraars hebben dan ook extra uitzonderingen op het eigen risico.” Kijk hier welke verzekeraars een extra uitzondering op het eigen risico aanbieden.

Nog belangrijk om misschien te noemen. Je betaalt ook geen eigen risico voor aanvullende dekkingen. Dit is omdat je hier immers al extra premie per maand voor betaalt.

Wat is de eigen bijdrage dan?

Sommige vergoedingen vragen ook om een eigen bijdrage. Dit betekent dat je een deel van de kosten altijd zelf betaalt. Bijvoorbeeld als een verzekeraar maar 75 procent van een gehoorapparaat vergoedt. Je moet dan de overige 25 procent zelf betalen. Kijk dus altijd goed op de polis of er een eigen bijdrage geldt.  

Eigen bijdrage en eigen risico zijn twee verschillende dingen. Het kan dus zijn dat je beiden moet betalen voor dezelfde zorg. Maar als je eigen bijdrage “op” is, en je dus het (standaard) bedrag van 385 euro hebt betaald in het jaar, krijg je die kosten niet meer voor je kiezen. De eigen bijdrage moet je altijd betalen. Behalve voor medicijnen: daar is de maximale eigen bijdrage 250 euro per persoon per jaar.