Longarts Wanda de Kanter: 'Roken is géén eigen keus'

Of ze nu worden gedreven door een missie of bezieling, sommige vrouwen zetten zich onvermoeibaar in voor het geluk van anderen. Portret van een eerlijke longarts die zich helemaal op preventie stort.

Wanda de Kanter (61): "Als je, zoals ik, jaren­lang patiënten met longkanker hebt behandeld, van wie ve-len die ziekte niet hebben overleefd, wil je weleens aan de andere kant staan: die van de preventie. Een ziekte behandelen is heel belangrijk, haar voorkomen nog belangrijker.

Van onze jeugd rookt nog 33 procent, een percentage dat de laatste zes jaar niet gedaald is. Elke dag beginnen er zeventig kinderen te roken. In Nederland wordt elk jaar 100 miljard aan de zorg uitgegeven, waar­van maar een paar miljoen aan preventie; dan denk je toch: dat moet veranderen?!

Als geen ander weet ik dat roken een akelige verslaving is; ik heb het tot mijn 47ste gedaan, terwijl ik overdag patiënten met longziekten behandelde, die ik vertelde dat ze moesten stoppen met hun sigaret. Op een nacht, toen ik stiekem zat te roken, betrapte mijn veer­tienjarige dochter me. “Mama, wat doe jij nou, je bent moeder, wil je dood?”

'Het rookverbod vond ik betutteling: ik zou zelf wel uitmaken of ik rookte of niet!'

Jarenlang heb ik mijn man, die zelf niet rookte, laten meeroken, terwijl hij uit een familie komt waarin verschillende men­sen aan longkanker zijn overleden.

Nee, hij pro­beerde me er niet vanaf te houden, soms kocht hij in de nachtwinkel zelfs weleens sigaretten voor me, als ik zonder zat en ik me, als langzaam toch wel bekende longarts, schaamde om die zelf te kopen. Ik was zelfs geïrriteerd toen er in de horeca een rookverbod kwam. Betutteling: ik zou zelf wel uitmaken of ik rookte of niet!

' In sigaretten zitten inmiddels honderden stofjes in die verslavend werken'

Ik hoorde bij de mensen die zeiden: “Roken is je eigen keus”. Niks eigen keus, weet ik nu. De tabaksindustrie doet er alles aan om mensen verslaafd te maken en te houden. In sigaretten zit heus niet alleen tabak, daar zitten inmiddels honderden stofjes in die verslavend werken, die er bijvoorbeeld voor zorgen dat je kunt inhaleren zonder te stikken.

Probeer maar eens in te ademen in een brandend huis, dan hoest je je kapot, dat is pure rook. Vreselijk ook om te zien dat in elke film en fijne Netflix-serie nog altijd gerookt wordt, dat kan allemaal straffeloos.

'Ik ga me nu helemaal op de anti-rookstrijd concentreren'

De ellende is, dat je aan mensen niet ziet of ze twintig sigaretten per dag roken, terwijl dat bij twintig glazen bier of wijn écht wel het geval is.

Ik ga me nu dus helemaal op de anti-rookstrijd concentreren, vooral via lezin­gen, lobbywerk en onze rechtszaak bij het Hof in Straatsburg tegen de tabaksindustrie.

'Er moeten kinderen aan het roken worden gebracht, om dode rokers te vervangen'

Die brengt peperdure advocaten van de Zuidas tegen ons in het geweer, terwijl wij nul budget hebben. Hun financiële belangen zijn natuurlijk erg groot, ze moeten kinderen aan het roken krijgen: de zogenaamde replacement smokers, die de dode rokers moeten vervangen. Ja, zo cynisch is het.’

Dit interview heeft eerder in de printeditie van Nouveau gestaan (c) Nouveau / DPG Media 2021

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in