De prima ballerina danst haar eerste Stervende Zwaan.
Poëzie van twee Oekraïense balletdansers, muziek, opera, een vragensessie en natuurlijk dans. De persoonlijke theatervoorstelling Igone de Jongh – I van prima ballerina Igone de Jongh (42) is veelomvattend.
Er is niemand die ook maar iets verstaat van het gedicht dat wordt voorgelezen op het podium. Maar iedereen voelt wat gezegd wordt - theater De Vest in Alkmaar is stiller dan stil.
Het is woensdagavond, iets meer dan zes uur voordat de Russische president Poetin de aanval op hun thuisland laat inzetten lezen op het podium twee Oekraïense partnerdansers van ballerina Igone de Jongh in hun moedertaal een gedicht voor, over dromen.
Het is een van de vele bizarre momenten in de voorstelling / van De Jongh (42), die veel meer is dan een avond dans op het hoogste niveau.
Het is theater in optima forma, een liefdesverklaring van De Jongh aan ballet, gelardeerd met teksten die haar man, acteur Thijs Römer, schreef. Maar het is ook een voorstelling met prachtige live muziek, uit piano, viool en fagot; en opera bovendien, van tenor Walther Deubel.
Corona
,,Ongelooflijk hè, Walther had twee weken geleden nog corona. En nu staat hij zo te zingen’’, vertelt De Jongh op het - voor haar - misschien wel spannendste moment in de voorstelling. Ze gaat op de rand van het podium zitten - zelfs zo’n beweging verloopt bij haar gracieus -, vertelt het publiek hoe fijn het is om eindelijk voor een volle zaal te kunnen dansen, en gaat met de bezoekers in gesprek. ,,Jullie mogen alles aan me vragen. Nou ja, bijna alles.’’
Door de positieve test van Deubel werd de première van / twee weken verschoven. En ook de eerste vraag vanuit het publiek, dat een beetje overvallen lijkt door de plotselinge openheid van De Jongh, gaat over corona. ,,Hoe ben jij de afgelopen twee jaar doorgekomen’’, vraagt een vrouw op rij 3.
De Jongh: ,,Die eerste lockdown kwam precies op tijd voor mij, ik was net afgezwaaid bij Het Nationale Ballet. En ik heb die tijd vooral gebruikt om heel veel bitterballen en witte wijn te nuttigen met mijn man.’’
Een mevrouw op de eerste rij onderbreekt de prima ballerina: ,,Och, dat is je niet aan te zien, zeg.’’
De Jongh: ,,Nee, nee, dat was toen, hè. Twee jaar geleden. Nu niet meer, ik heb alles wel weer eraf getraind.’’
Trainen
Daarop vraagt een andere dame in het publiek hoeveel oefening dit nou allemaal vergt. De Jongh: ,,Op een dag als vandaag train ik ’s morgens anderhalf uur. Rond een uur of vier zijn we allemaal in het theater, doen we een soundcheck en nemen we nog wat zaken door, en voor de voorstelling doen mijn partners en ik een uitgebreide warming-up. En op dagen zonder voorstelling train ik ook, want het bloed moet blijven stromen.’’
Een vraag vanaf rij 4 dan, opnieuw een mevrouw - de mannelijke bezoekers zijn op de avond van Benfica - Ajax veruit in de minderheid: ,,Eigenlijk heb ik helemaal geen vraag, ik wil gewoon zeggen dat ik vol ontroering naar je kijk.’’
De Jongh: ,,Ah, wat lief!’’
Dit wilde ze bereiken met deze voorstelling: interactie met het publiek, praten over ballet en de rest van haar leven. Na afloop van de premièrevoorstelling vertelt De Jongh, met rode konen op haar wangen: ,,Dit was een heerlijke zaal, met leuke vragen. Maar het is ook bij de try-outs gelukkig nog niet gebeurd dat er helemaal geen vraag kwam; of een vraag die ik absoluut niet wil beantwoorden, die te persoonlijk is. Want wat moet ik dan antwoorden?’’
(c) Mark Engelen
Na de vragensessie stelt De Jongh haar twee Oekraïense partners voor, die dus poëzie voordragen. ,,Het is zo’n bizarre situatie, dit’’, vertellen Aleksey Tutunnique uit Kiev en Stanislav Olshanskyi uit het westen van Oekraïne na afloop. ,,We hebben veelvuldig contact met onze familieleden. En tegelijkertijd zijn wij blij dat we hier zijn en dat we onze kunst mogen laten zien.’’
Elke dag praten
De Jongh: ,,Elke dag praat ik met hen over de situatie in Oekraïne; over of we iets voor hen kunnen betekenen, hen ergens mee kunnen helpen.’’
Op dat moment loopt de 10-jarige Liselotte uit Alkmaar op de ballerina af en vraagt of ze een handtekening mag, op de hoodie van haar dansschool. ,,Alleen als ik een knuffel van jou mag’’, lacht De Jongh. Liselottes moeder Ellen: ,,En dat mag alleen als ik er een foto van mag maken.’’
Even later vertelt de moeder dat Liselotte helemaal gek is van dansen, al vanaf haar tweede op ballet zit en tegenwoordig ook op spitzen danst. Na De Jonghs afscheid bij Het Nationale Ballet kreeg ze al eerder een handtekening van haar idool op een sweater, maar die werd gestolen bij de balletschool.
In / danst De Jongh nieuwe choreografieën die ze door een Italiaans duo voor deze voorstelling liet maken, maar ook overbekende solo’s en pas-de-deux. ,,Ik denk dat het publiek dit graag wil zien, en ik dans ze ook heel graag.’’
Iemand hoeft geen groot kenner te zijn om te zien dat De Jonghs uitvoering van de Stervende Zwaan subliem is. Hoe vaak zal ze die choreografie wel niet hebben gedanst? Haar nuchtere antwoord luidt: ,,Nog nooit voor publiek, alleen in de voorbereiding voor deze voorstelling.’’
(c) Mark Engelen
En vroeger dan, thuis? Ze antwoordt, met een brede glimlach: ,,Ja, in de woonkamer heb ik álles gedanst.’’ De 10-jarige Liselotte hoort het aan, lacht en blijft knikken. Dat doet zij ook.
Deze reportage heeft eerder in het Algemeen Dagblad gestaan
Foto's (c) Nouveau / DPG Media, tenzij anders aangegeven.
Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in