Voor leuke 40+ vrouwen met stijl

Dít is de favoriete wandeling van meteoroloog Helga van Leur

'Als ik ergens loop, wil ik voelen dat de energie vloeit.' Niemand die zo enthousiasmerend kan vertellen en posten over het weer als meteoroloog Helga van Leur. Met wetenschapsjournalist en astronomiespecialist Govert Schilling schreef ze 'Van Zomerdag tot Winternacht' waarin ze alle ins en outs ...

Dít is de favoriete wandeling van meteoroloog Helga van Leur

'Als ik ergens loop, wil ik voelen dat de energie vloeit.'

Niemand die zo enthousiasmerend kan vertellen en posten over het weer als meteoroloog Helga van Leur. Met wetenschapsjournalist en astronomiespecialist Govert Schilling schreef ze 'Van Zomerdag tot Winternacht' waarin ze alle ins en outs van de seizoenen doornemen.  

Over het najaar zegt ze: "Het startpunt van de astronomische herfst is het moment dat de zon loodrecht boven de evenaar staat, en dag en nacht ongeveer even lang duren. Je merkt aan het einde van de zomer, dat de zonkracht begint af te nemen en dat dagen korter worden. Zodat blad begint te verkleuren, denk ik: 'O, nou is het herfst.'

Wij meteorologen werken ook met het begrip meteorologische herfst, deze start op 1 september, waardoor we hele maanden hebben om door de jaren heen te kunnen vergelijken. Het begin van een astronomisch seizoen (deze hebben geen vaste data omdat ze afhankelijk zijn van de zon) wil namelijk nog wel eens een paar dagen verschillen, en dan is het wetenschappelijk minder betrouwbaar vergelijken.

Veel mensen denken dat de astronomische herfst op 21 september begint, maar ik zeg altijd: 'Er leeft nu niemand meer die dat heeft meegemaakt'.  Tegenwoordig begint de herfst – astronomisch gezien – op 22 of 23 september.

Maar je hebt nog een derde begip, de biologische herfst (we noemen het ook wel fenologische herfst). Let op: deze begint tegenwoordig negen dagen later dan vijftig jaar geleden!  De natuur reageert namelijk op de voorgaande periode, en omdat het klimaat opwarmt, verkleuren de bladeren ook later. Hoewel de verkleuring ook nog eerder kan beginnen bij ernstige droogte.

Voor mij persoonlijk kondigt de hei – ook al bloeit deze vaak al in augustus – het naderen van de herfst aan. En dan hangt het er ook nog vanaf: welk weer was het daarvoor? Natuur reageert sterk op het weer van de dagen, de weken en soms de maanden daarvoor, daarom is het ook niet altijd te markeren, het komt ook wel eens voor dat de hei helemaal niet zo bloeiend is."

Eind september of zelfs oktober wil het nog wel eens heel warm zijn, een Sint Michaelszomer, heb je daar een verklaring voor?

"Eind september, die St Michaelszomer, dat is volksweerkunde, leuk in de communicatie, maar er is niet echt een wetenschappelijke basis voor. Meteorologisch is niet echt te verklaren waarom eind september of soms oktober een opleving krijgt. Hetzelfde als met kerst. Statistisch gezien is kerst vaak warmer dan week ervoor of erna. Dat is gewoon toeval, de natuur houdt zich niet aan een kalender."

Helga's favoriete wandeling

Herfstig weer weerhoudt Van Leur er niet van om naar buiten te gaan. "Mijn echtgenoot en ik lopen elke dag zo’n 10 à 15 kilometer. Gewoon hier bij ons in de buurt, ten westen van Utrecht. Elke dag weer zie je de natuur veranderen.

Op een gegeven moment ben ik alle verschillende bloemen die ik tegenkwam, gaan fotograferen. Ik dacht: 'Ach, dat zijn er stuk of zeven, het bleken er dertig.' Van een bevriende boswachter kreeg ik als tip om de app ObsIdentify te installeren zodat ik kan zien welke wilde bloem of plant ik op beeld zet.

Wij lopen vanuit omgeving Vleuten naar Landgoed Haarzuilens. Het park rond het kasteel is nog niet zo lang geleden opengesteld, Natuurmonumenten heeft trouwens een route van zo’n 11 kilometer.

Ik fotografeer van tevoren een wandelbord, en loop dan een beetje op gevoel linksaf/rechtsaf. Langs oeroude bomen (zo’n 100 jaar geleden geïmporteerd) via Engelse tuinen, nieuw bos, open velden.