De liefde tussen Yves Saint Laurent en Pierre Bergé is alles behalve gelijkwaardig. De fragiele ontwerper leunt zwaar op zijn minnaar...
Yves Saint Laurent (1936-2008) en Pierre Bergé (1930) waren voor het eerst samen in oktober 1951, op de begrafenis van Christian Dior. Ze spraken elkaar toen niet, maar later noemt Bergé het “een teken van het lot” dat zij zo’n bepalend moment in hun leven gezamenlijk (en apart) hebben beleefd. Uiteindelijk ontmoeten ze elkaar tijdens een etentje. Pierre: “Tijdens dat diner schoot Cupido zijn eerste pijlen en werden we verliefd. Een paar maanden later besloten we te gaan samenwonen.” Over Yves: “Ik zag zijn enorme talent. Hij was een mysterieus individu, heel introvert, met veel facetten en geheimen. Hij was een vreemde, verlegen jongen. Hij deed me denken aan een dominee, heel serieus, heel nerveus.” Yves over Pierre: “Hij had alles wat ik niet had. Zijn kracht betekende dat ik op hem kon leunen als ik buiten adem was.”
Onweerstaanbaar duo
In zijn rol als hoofdontwerper van Dior lijkt Yves onmisbaar, maar wanneer hij wordt opgeroepen voor zijn militaire dienstplicht, grijpt het modehuis niet in. De gevoelige Saint Laurent meldt zich bij de kazerne en nog geen drie weken later stort hij in. Dior grijpt zijn toestand aan om hem te ontslaan – ze hebben al langer twijfels over zijn ontwerpen – en met dat nieuws bezoekt Bergé zijn geliefde in het ziekenhuis. “Dan zit er niets anders op dan dat jij en ik samen een modehuis opzetten”, luidt de nuchtere reactie van de ontwerper.
Dankzij een door de rechter opgelegde schadevergoeding van Dior en een Amerikaanse investeerder, kan Bergé in juli 1961 een appartement huren aan de Parijse Rue La Boétie. Hij koopt een bureau en een paar stoelen op de vlooienmarkt en vraagt aan
grafisch kunstenaar Cassandre een logo te ontwerpen. Modehuis Yves Saint Laurent is klaar voor de start. De allereerste collectie van het nieuwe huis wordt gepresenteerd in januari 1962 en slaat in als een bom.
Ook in de Parijse uitgaanswereld zijn de twee mannen razend populair. De artistieke Yves, met zijn opvallende blauwe ogen, is de lieveling van de haute couture. De belezen Pierre weet veel van kunst en cultuur en is een charmante gesprekspartner. Samen zijn ze niet te weerstaan.
Turbulentie
Terwijl de emotioneel kwetsbare Yves zich concentreert op het
creatieve proces, zorgt Pierre ervoor dat alles daaromheen goed geregeld wordt. Yves hoeft zich niet bezig te houden met zakelijke beslissingen en dagelijkse beslommeringen. Hun relatie is gepassioneerd en turbulent of, zoals een vriend het ooit omschreef: “Het ene moment zijn ze heel hecht, een week later praten ze niet met elkaar. Pierre slaat met deuren, Yves hangt tragisch op de sofa, terwijl hij gekweld om zich heen kijkt.”
Maar er is met Yves meer aan de hand dan een gevoeligheid voor het leven. “Hij was absoluut manisch-depressief,” zal Bergé na
het overlijden van Saint Laurent vertellen. “Exact wat dat woord betekent: manisch en depressief. Hij had perioden waarin hij heel gelukkig de meest waanzinnige dingen deed. Een dag later viel hij in een zwart gat. Zijn depressies dreven hem naar alcohol en ook drugs. Voilà.”
Yves Saint Laurent leeft continu met een gevoel van onbehagen, met onrust. Hij probeert van alles om zich beter te voelen. Hij wil ontsnappen aan zijn werkelijkheid, zijn ziekte en de enorme druk van zijn werk. Er zijn tijden waarin hij veel uitgaat, naar restaurants en nachtclubs. Maar regelmatig wordt hij opgenomen in
een psychiatrisch ziekenhuis. Tijdens zijn manische perioden
ontwerpt hij als een waanzinnige en maakt hij honderden schetsen achter elkaar, zonder rust, zonder slaap.
En al die tijd is daar Pierre Bergé, die zijn geliefde zo veel mogelijk probeert te beschermen en tegelijkertijd poogt Yves’ imago van
de ietwat excentrieke, maar talentvolle creatieveling overeind te houden. Maar hem helemaal afschermen kan niet. Er moet genoeg reuring zijn om de creativiteit van de couturier te voeden, er moet genoeg ‘gekkigheid’ worden doorgelaten.
Pierre vertrekt
Een gevolg van Pierres goede zorgen is dat Yves werkelijk niets kan zonder hem. Hij kan geen cheques uitschrijven, hij weet niet hoe hij moet inchecken op een vliegveld, hij kan geen tafel in een restaurant reserveren. Hij is een continue zorg voor Pierre, die het weliswaar nodig heeft om nodig te zijn, maar wel merkt dat het hem allemaal ontzettend veel energie kost. En dan op een dag is het genoeg. Na een avondje stappen komt Yves ’s nachts hun appartement aan de Rue de Babylone binnen wankelen. “In een vreselijke staat,” aldus Pierre. Desondanks vertrekt Yves weer wanneer het gezelschap waarmee hij uit was even later aanbelt. Voor Pierre is dat de druppel. Hij pakt twee koffers en gaat naar een hotel. Uiteindelijk zal hij een eigen appartement aan de Rue Bonaparte betrekken.
Yves reageert wanhopig op het vertrek van Pierre. Achttien jaar zijn ze samen geweest. Een leven zonder de voortdurende aanwezigheid van Bergé beangstigt hem. Op dat moment weet hij natuurlijk nog niet dat ze ook zonder hun romantische relatie altijd samen zullen zijn. Pierre blijft een cruciale rol vervullen in het leven van de couturier. En hoewel ze in Parijs ieder hun eigen appartement hebben, blijven ze hun vakantiehuizen in Marrakech en Deauville delen. En ook nadat Yves in 2002 afscheid heeft genomen van de modewereld, blijft Pierre in zijn buurt. Zelfs nu, acht jaar na het overlijden van Yves Saint Laurent, staat het leven van Pierre Bergé nog altijd in het teken van die ooit zo slungelachtige, intens verlegen, maar briljante man, met wie het lot hem in contact bracht.