Het is zo'n dag dat het zinderend in politiek Den Haag.
Mark Rutte stelt zich bij de eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen niet verkiesbaar als lijsttrekker van de VVD. Zodra er een nieuw kabinet is gevormd, verlaat de demissionair premier de politiek.
"Ik heb het besluit genomen dat ik niet opnieuw beschikbaar ben voor de VVD", zei Rutte maandagochtend in de Tweede Kamer in een verklaring over de kabinetsval. Zijn mededeling kwam onverwacht.
"Er is veel gespeculeerd over wat mij zou motiveren en het enige antwoord daarop is Nederland. Mijn positie daaraan is volstrekt ondergeschikt."
Rutte heeft zijn besluit zondagochtend genomen, met "veel emotie en met gemengde gevoelens". Dat zei hij na zijn verklaring tegen de pers.
"Ik doe dit omdat ik het een prachtige baan vind en er dolgraag voor zou knokken om door te gaan, maar tegelijkertijd moet ik elke keer bij verkiezingen afvragen: wat is nou verstandig? En dit voelt goed.” Hij noemt het ’een levenskeuze, die we allemaal een keer moeten maken’. "Dit is zo’n moment."
Reacties Tweede Kamer
Demissionair premier Mark Rutte heeft volgens PVV-leider Geert Wilders 'een dapper besluit' genomen door zijn vertrek uit de politiek aan te kondigen, vindt Geert Wilders. De PVV-voorman spreekt van 'het einde van een tijdperk' en zegt, ondanks de vaak felle politieke ruzies die zij samen uitvochten, ook waardering te hebben voor de scheidende VVD-leider.
"Ik heb er respect voor dat hij, niet met onze ideeën, maar toch, wel voor Nederland zijn best heeft gedaan", zegt Wilders. "Ik had op bijna alles andere keuzes gemaakt, maar ik ben ervan overtuigd dat hij vond dat hij voor Nederland het beste deed."
De motie van wantrouwen waarvan Wilders al had aangekondigd dat hij die zou indienen tijdens het debat over de val van het kabinet, is wat hem betreft van tafel.
Oppositiepartijen reageren op het nieuws dat Rutte de politiek gaat verlaten. Naast BBB-leider Caroline van der Plas noemt ook SP-leider Lilian Marijnissen dit een besluit 'dat goed is voor Nederland'. "Nu is het tijd voor eerlijke politiek."
Volgens Wybren van Haga van Groep Van Haga heeft Rutte 'het enige goede besluit' genomen. Volgens onafhankelijk Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt heeft Mark Rutte zich "keihard ingezet" voor Nederland. "Maar de afgelopen twee jaar ging het niet meer vloeiend", zei Omtzigt tegen de NOS. "Het is in het belang van het land dat er een fatsoenlijk landsbestuur gaat ontstaan, en dat was er de afgelopen weken niet meer." Het vertrek van Rutte kan bijdragen aan een fatsoenlijk bestuur, denkt hij.
Farid Azarkan van DENK noemt het 'de juiste beslissing op het verkeerde moment'. "Rutte had veel eerder moeten opstappen. Deze premier heeft teveel kapotgemaakt. Tijd voor een eerlijk en rechtvaardig Nederland."
De VVD moet nu snel op zoek naar een nieuwe lijsttrekker voor de verkiezingen die in het najaar worden gehouden. In Den Haag gonst de naam van powervrouw Dilan Yesilgoz, momenteel demissionair minister van Minister van Justitie en Veiligheid, intussen al nadrukkelijk rond.
Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in
- Getty Images