Mariëtte Hamer: 'Seksueel wangedrag is geen incident, het zit in onze cultuur'

Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een wijdverbreid en structureel probleem en inmiddels onderdeel van onze cultuur. Daarom kunnen we volgens regeringscommissaris Mariëtte Hamer niet langer van incidenten spreken.

Die conclusie trekt Hamer na een eerste inventarisatie van seksueel grensoverschrijdend gedrag in Nederland. Ze wil een betere aanpak van het wangedrag. Het probleem vraagt volgens haar om een cultuurverandering.

"We zien in de media steeds nieuwe incidenten", vertelt Hamer. "Maar we moeten gaan inzien dat seksueel grensoverschrijdend gedrag een structureel probleem is, dat voortkomt uit de manier waarop onze samenleving is ingericht en hoe we gewend zijn met elkaar om te gaan. Het is onderdeel van onze cultuur, iedereen krijgt ermee te maken."

De regeringscommissaris waarschuwt dat dit niet alleen blijvende gevolgen voor slachtoffers heeft, maar ook tot grote maatschappelijke schade leidt.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag in Nederland

• Een op de twee vrouwen heeft er ooit in haar leven mee te maken.
• Een op de vijf mannen heeft er ooit in zijn leven mee te maken.
• Homo- en biseksuele mensen zijn vaker slachtoffer. Dat geldt voor ruim een op de drie biseksuele vrouwen en zeker een op de zes homo- of biseksuele mannen.
• De meeste slachtoffers zijn 18 tot 24 jaar.
• Zeker 62 procent van de slachtoffers houdt er klachten aan over, in 44 procent van de gevallen gaat het om psychische klachten.
• Slechts 1 procent van de slachtoffers doet aangifte.

'De oplossing lig in een stevige cultuurverandering'

Het kabinet heeft Hamer als regeringscommissaris aangesteld naar aanleiding van wangedrag bij onder meer voetbalclub Ajax en de onthullingen bij The voice of Holland. Het is haar taak om met oplossingen te komen en het gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld aan te jagen.

Beleid dat seksueel grensoverschrijdend gedrag moet tegengaan, werkt vaak niet. "Ik zie dat het soms te weinig is, te versnipperd, moeilijk vindbaar of onvoldoende effectief", zegt Hamer. Ze vindt dat de focus meer op preventie moet liggen. Daarom moeten seksuele vorming op scholen en gedragscodes op de werkvloer volgens haar verbeterd worden.

"De oplossing ligt in een stevige cultuurverandering", denkt de regeringscommissaris. "We moeten toe naar een samenleving waarin we op een gelijkwaardige manier met elkaar omgaan. Waarin we de grenzen van de ander respecteren en die van onszelf durven aan te geven en waarin omstanders niet wegkijken, maar elkaar juist aanspreken."

Er is hulp

Heb jij zelf behoefte om te praten over jouw ervaring met seksueel grensoverschrijdend gedrag? Je kunt terecht bij Slachtofferhulp Nederland via 0900-01 01 of bij het Centrum Seksueel Geweld via 0800-01 88 of de chat.