/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2F2025%2F02%2FVpYL3VxgiN0woK1740410412.jpg "zelftesten")
Waarom kiezen steeds meer mensen voor zelftesten?
Zelftesten worden steeds populairder, en dat is niet gek. Ze bieden een laagdrempelige manier om je gezondheid te checken, zonder dat je meteen naar de huisarts hoeft. Vooral bij gevoelige onderwerpen, zoals soa’s of vruchtbaarheid, vinden veel mensen het prettig om eerst zelf een test te doen.
Een ander voordeel is het gemak. Je hoeft geen afspraak te maken of lang te wachten op een consult. Online aanbieders zoals Zelftestlab.nl bieden verschillende thuistesten aan, zodat je zelf kunt bepalen wanneer je je gezondheid wilt checken.
Toch is er ook een keerzijde: een testresultaat kan zorgen voor onnodige ongerustheid of juist schijnzekerheid. Daarom is het belangrijk om te weten welke zelftesten nuttig kunnen zijn en wanneer het slim is om toch een arts te raadplegen.
/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2F2025%2F02%2FFGxZIRkzOx6iUA1740410339.png)
Welke ziektes kun je met een zelftest vroeg opsporen?
Zelftesten kunnen helpen om bepaalde gezondheidsproblemen eerder te signaleren. Maar niet alle testen zijn even nauwkeurig of geschikt voor iedereen.
1. Prostaatkanker en PSA-zelftesten
Een PSA-test meet de hoeveelheid Prostaat Specifiek Antigeen (PSA) in je bloed. Een verhoogde PSA-waarde kan een teken zijn van prostaatkanker, maar ook van andere, onschuldige prostaatproblemen.
- Nuttig omdat: het kan helpen om prostaatkanker in een vroeg stadium op te sporen.
- Let op: Een verhoogde PSA-waarde betekent niet automatisch dat er kanker is. Soms is er verder onderzoek nodig.
2. Darmkankertesten: bloed in de ontlasting
Sommige zelftesten kunnen verborgen bloed in de ontlasting opsporen, wat een vroeg signaal van darmkanker kan zijn.
- Nuttig omdat: vroege opsporing de kans op succesvolle behandeling vergroot.
- Let op: Bloed in de ontlasting kan ook door onschuldige oorzaken komen, zoals aambeien.
3. Cholesterol- en bloedsuikertesten
Deze testen meten het cholesterol- of bloedsuikergehalte via een vingerprik. Een hoge waarde kan een verhoogd risico op hart- en vaatziekten of diabetes aangeven.
- Nuttig omdat: ze inzicht geven in je risico op hartproblemen.
- Let op: Eén meting zegt niet alles, waarden kunnen schommelen. Bij twijfel is een herhaalde test bij de huisarts verstandig.
4. Soa- en hiv-testen
Voor wie zich liever niet via de huisarts of GGD laat testen, zijn er zelftesten voor soa’s zoals chlamydia en hiv.
- Nuttig omdat: ze discreet en snel zijn.
- Let op: Niet alle testen zijn even betrouwbaar. Als je klachten hebt of een positieve uitslag krijgt, is een test via een arts nodig.
Hoe betrouwbaar zijn zelftesten?
Hoewel zelftesten veel voordelen hebben, zijn ze niet altijd even nauwkeurig. Factoren zoals onjuiste afname, de kwaliteit van de test en verkeerde interpretatie van de uitslag kunnen een rol spelen.
Daarom is het belangrijk om zelftesten te zien als een eerste check. Een positieve uitslag betekent niet altijd dat je ziek bent, en een negatieve uitslag is geen garantie dat alles in orde is. Bij twijfel is verder onderzoek altijd verstandig.
Wanneer is een zelftest een goed idee?
Zelftesten kunnen nuttig zijn als je:
- Een eerste indicatie wilt krijgen van een gezondheidsprobleem.
- Niet direct naar de huisarts wilt, maar toch inzicht wilt hebben.
- Preventief je gezondheid wilt checken, bijvoorbeeld bij risicofactoren zoals hart- en vaatziekten.
Ze zijn minder geschikt als je al klachten hebt of als je zekerheid wilt over een diagnose. In dat geval is een bezoek aan de huisarts de beste keuze.
Zelftesten als hulpmiddel, niet als vervanging van de arts
Zelftesten kunnen helpen om je gezondheid in de gaten te houden, maar ze zijn geen vervanging van medisch advies. Zie ze als een handig hulpmiddel, niet als een definitieve diagnose. Heb je twijfels of een afwijkende uitslag? Neem dan altijd contact op met een arts. Vroege opsporing kan het verschil maken, maar alleen als je daarna de juiste stappen zet.
- Adobe Stock