Voor leuke 40+ vrouwen met stijl

Van hoofd naar hart: vergroot je hartintelligentie

We zijn onze hersenen gaan zien als de grote slimmerik die weet wat wel en juist niet goed voor ons is. Maar ons hart blijkt minstens zo bepalend te zijn voor hoe gelukkig, fit en lekker we ons voelen. Hoe werkt deze zogenaamde 'hartintelligentie'? En wat levert het je op als je de connectie met je hart bewust gaat opzoeken?

mediteren

Na haar studie psychologie aan de Universiteit van Amsterdam stortte Tess Keijzer zich op de begeleiding van grote banken, bedrijven en ziekenhuizen. Zij riepen haar hulp in omdat ze een krachtigere en effectievere leider wilden worden. Maar Tess zag vooral veel mensen die een bepaalde rol speelden. ‘Ze stonden niet altijd in contact met zichzelf en lieten zich vaak leiden door angst, competitie en cijfers. Ik voelde heel sterk dat ik mensen wilde helpen om meer vanuit hun essentie te gaan leven en leiden, dus ben ik gaan onderzoeken hoe ik dat kon bewerkstelligen.’

In diezelfde periode ging Tess tijdens een op het eerste gezicht onschuldig fietstochtje in de duinen met haar moeder over de kop met haar mountainbike. ‘Ik kwam vol op mijn hoofd terecht en moest worden opgehaald met een ambulance. Het was een flinke crash, maar gelukkig zaten er twintig engeltjes op mijn schouder. Het is nog steeds onvoorstelbaar, maar ik kwam ervan af met alleen een lichte hersenschudding. De week na die val had ik een heel bijzondere ervaring, want ik kreeg een boodschap door. ‘Tess, jouw missie in het leven is om meer hart in de wereld te brengen.’

Tess volgt van nature haar intuïtie en besloot dit signaal serieus te nemen. 'Ik ben in de weken erna allerlei boeken gaan lezen, waardoor ik ontdekte dat hartintelligentie een wetenschap is. Sterker nog: in Amerika wordt al sinds het begin van de jaren negentig onderzoek gedaan naar de kracht van het energetisch hart. Op dat moment dat ik dat las, vielen voor mij de puzzelstukjes op hun plek. Het is toch een beetje vaag en zweverig, je hoort een soort stem en krijgt een boodschap. Maar er bleek een wetenschap te zijn die dat onderbouwt en een fundament geeft. Vanaf dat moment ben ik er helemaal ingedoken.'

Brein in je hart

Hartintelligentie gaat erover dat je verbinding maakt met de intelligentie en de wijsheid van je hart. ‘Er is heel lang gedacht dat het brein alleen signalen kon sturen naar het hart, als een soort eenrichtingsverkeer,’ vertelt Tess, die een jaar na de val van haar fiets in het vliegtuig stapte om in Californië een certificaat te halen aan het HeartMath Institute, zoals de Amerikaanse ‘hart- school’ heet. ‘Maar al in de jaren zeventig werd ontdekt dat ons hart ook voortdurend informatie naar ons brein stuurt. In de jaren negentig plakte neurocardioloog dr. Armour hier voor het eerst een naam op: heart-brain.’

Deze dr. Armour ontdekte dat er in ons hart meer dan 40.000 neurale cellen aanwezig zijn, die de hele dag door met elkaar in verbinding staan. ‘Het is een klein brein in je hart, inclusief een eigen geheugen en het vermogen zichzelf aan te passen,’ legt Tess uit. ‘De signalen die dit ‘kleine brein’ in ons hart geeft aan ons ‘grote brein’ worden gebruikt om bepaalde processen in ons lichaam in gang te zetten. Bijvoorbeeld met betrekking tot je zenuwstelsel en je spijsvertering, maar ook of er wel of geen hormonen moeten worden aan- gemaakt en of er een overlevingsstand nodig is of niet.’

De meeste mensen zijn zich er totaal niet van bewust, maar het contact tussen ons brein en ons hart bepaalt voor een groot deel hoe gelukkig, fit en lekker we ons voelen. ‘Hoe goed de verbinding met je hart is, heeft alles te maken met of je hart coherent is of incoherent. Coherent betekent: samenhangend. Als je hart coherent is, ontvangt je brein samenhangende signalen. Dit zorgt ervoor dat je hersenen beter gaan functioneren; je voelt je heel helder en creatief, kunt beter problemen oplossen, durft authentiek te zijn, bent veerkrachtig, verbonden met je intuïtie en voelt je vervuld.’

Natuurlijke anti-aging

We maken allemaal weleens mee dat we in een flow zitten. Dat is de staat waarin je verkeert als de toegangsdeuren tot de intelligentie en wijsheid van je hart wijdopen staan. Je voelt je krachtig, je durft jezelf te laten zien en hebt veel zelfvertrouwen, wat op zowel de korte als lange termijn positieve impact heeft. ‘Een coherent hart zorgt er daarnaast voor dat je hersenen meer DHEA gaan aanmaken,’ vertelt Tess. ‘Dat is een hormoon dat regenererend werkt, ofwel: een natuurlijke vorm van anti-aging. Het zorgt ervoor dat je je heel vitaal, levendig en helder voelt.’
Het omgekeerde gebeurt als je hart incoherent is, wat gebeurt als je emoties ervaart zoals schuld, verdriet, frustratie, jaloezie, boosheid, onzekerheid of gevoelens van slachtofferschap of tekort. ‘Deze emoties hebben een lage frequentie, waardoor de energie in je hart zakt. Als er weinig energie in je hart is, dan wordt het incoherent. Je kunt dat zelf meten door op je sporthorloge te kijken naar je HRV, ofwel: heart rate variability. Je hartslag meet het aantal slagen per minuut, de HRV de tijd tussen de verschillende slagen. Hoe lager je HRV, hoe meer stress je waarschijnlijk hebt.’

Je hersenen vatten de incoherente signalen vanuit je hart op als stress. ‘Je lichaam schiet daardoor in de overlevingsstand: fight, flight of freeze. Alles in jou is vanaf dat moment gefocust op het gevaar dat bij jou in de buurt is, wat anders dan vroeger in de oertijd niet meer de tijger of de dinosaurus is die je in levensgevaar kon brengen. De gevaren zijn nu eerder de angst voor afwijzing, een mogelijke reorganisatie of een collega waaraan je je ergert. Je functioneert in die toestand nog wel, maar niet optimaal. Dat komt doordat al je aandacht naar de gevaren gaat, terwijl veel van die potentiële gevaren niet eens werkelijkheid hoeven te worden.’

Leiden vanuit je hart

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we – jij, ik, alle mensen om ons heen – zeventig procent van onze tijd in de overlevingsstand staan. Al die minuten, uren en dagen is ons hart incoherent, waardoor we niet het beste uit onszelf halen. Tess: ‘Je krijgt fysieke klachten omdat de energie niet kan stromen. Ook emotioneel kom je vast te zitten omdat je veel angst, onzekerheid, stress, frustratie en machteloosheid ervaart. Daarbij ervaren mensen met een incoherent hart weinig vervulling of voldoening omdat ze niet de weg van hun hart voelen. Dat zorgt ervoor dat je je leeg en onvervuld voelt.’

'Als je je verbindt met je hart durf je meer vanuit je eigen waarheid te leven.'

Dat moet anders en beter, dacht Tess na haar studie aan het HeartMath Institute. Ze nam deel aan verschillende intensieve retreats van onder­ zoeker en auteur Joe Dispenza in Toronto en volgde seminars van succesvol auteur en spiritueel coach Gregg Braden. Bepakt en bezakt met al deze kennis en haar jarenlange ervaring met het begeleiden van mensen in het bedrijfsleven lanceerde Tess in 2019 haar eigen bedrijf And Heart, waarmee ze sindsdien vrouwelijke leiders, CEO’s, directeuren, managers en ondernemers helpt om zich te verbinden met de kracht en intelligentie van hun hart, om vanuit daar te leven en te leiden.

‘In de westerse wereld zijn we het brein heel erg gaan overwaarderen,’ zegt Tess, die inmiddels dé hartintelligentie­expert van de lage landen wordt genoemd, met een eerste bestseller op haar naam: Moedig leiden vanuit je hart. ‘Ik wil ons brein ook niet onderwaarderen, want onze hersenen zijn magisch. Maar ons hart is het centrum van de mens, letter­ lijk en figuurlijk. Hoe jij je voelt, welke prestaties jij levert, wat voor leider jij bent – het valt of staat allemaal met een coherent hart. Dat is de reden dat hartintelligentie zo belangrijk is in deze wereld vol uitdagingen en veranderingen.’

Alles is oké

Het klinkt als ingewikkelde materie, maar in de praktijk is er volgens Tess helemaal niet zoveel nodig om meer vanuit je hart te gaan leven en leiden. ‘Ons hart vertelt ons elke dag wat goed voor ons is, maar in de drukte en de waan van alledag gaan we vaak aan die signalen voorbij. Om de wijsheid van je hart te kunnen horen, moet je bewust de connectie gaan opzoeken. Daar is stilte voor nodig, want je overlevingsmechanisme schreeuwt en je hart fluistert. Dat is ook de reden dat we eerder die luide stem volgen in plaats van de fluisterstem van je hart.’

De crux is om jezelf te trainen om regelmatig naar binnen te keren. ‘Dat hoeven maar een paar minuutjes te zijn, vergelijkbaar met een korte meditatie of een moment van mindfulness,’ zegt Tess. ‘Breng je aandacht naar je borst en je hart, maak je ademhaling langzamer en dieper dan normaal en kijk van een afstandje naar de gedachten die als wolkjes voorbijgaan. Je geeft je brein hiermee het signaal: je bent veilig, er is geen stress, alles is oké. Hierdoor kunnen je hart en brein met elkaar gaan harmoniseren, wat ervoor zorgt dat je alle positieve aspecten gaat ervaren die hartintelligentie oplevert.’

Als je je weet te verbinden met je hart, ervaar je meer rust in je lijf en je hoofd. ‘Je hebt meer veerkracht, dus je kunt makkelijker omgaan met uitdagingen of tegenslagen,’ aldus Tess. ‘Je durft jezelf te zijn en geeft je grenzen beter aan. De mensen die ik begeleid durven stuk voor stuk meer vanuit hun eigen waarheid te leven. Je gaat doen wat voor jou belangrijk is in plaats van wat anderen van je verwachten. Dat geeft heel veel vrijheid, waardoor je een betere leider kunt zijn, zonder dat je egoïstisch bent. Hartintelligentie gaat over authenticiteit en echt je eigen pad durven volgen.’

5x meer hartintelligentie

  1. Creëer drie of vier keer per dag een contactmoment met je hart. Dit hoeft maar een paar minuten te duren, maar het maakt een wezenlijk verschil voor je hartcoherentie.
  2. Veel mensen zijn een wandelend hoofd geworden. Verleg je aandacht bewust van je hoofd naar je hart. Wat je aandacht geeft, daar gaat je energie naartoe.
  3. Begin je dag met een ochtendritueel van een kwartiertje: ga mediteren, bewegen of journalen en focus daarbij op je hart. Dan heb je alvast een goede start gehad.
  4. Een dankbaarheidsritueel voor het slapengaan zorgt voor meer positieve gevoelens. Positieve gevoelens dragen bij aan een coherent hart.
  5. Leg je linkerhand op je hart. Adem in en naar je hart en vertraag je ademhaling en hou dit ongeveer vijf minuten vol. Voel je je al beter?
Happy 50
  • Tekst: Fleur Baxmeier
  • Adobe Stock