Onderzoek wijst uit: déze hobby houdt je brein jonger

Onderzoekers vergeleken hersenscans van zowel ervaren als beginnende creatievelingen – van tangodansers en musici tot beeldend kunstenaars en strategische gamers – met behulp van een zogenoemd ‘brein-klok’-model. Dit model berekent een ‘hersenleeftijd’ op basis van allerlei kenmerken. De uitkomst was opvallend: alle creatieve deelnemers bleken jongere hersenen te hebben dan hun werkelijke leeftijd doet vermoeden. De professionals spanden de kroon, hun brein was gemiddeld vijf tot zeven jaar jonger.

Creativiteit en een jonger brein

Om te onderzoeken of een kortdurende creatieve activiteit ook effect heeft, volgde een andere groep proefpersonen dertig uur aan videogame-lessen, verspreid over een paar maanden. Daarna leek hun brein gemiddeld twee tot drie jaar jonger dan vóór de training.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

“De veranderingen die we zien zijn significant, zeker omdat veroudering van de hersenen al kan beginnen vanaf je dertigste,” vertelt Agustín Ibáñez, hoogleraar aan het Global Brain Health Institute (GBHI) van Trinity College Dublin, aan Self Magazine. “Creativiteit lijkt juist het tegenovergestelde te doen: het zet de rem op het verouderingsproces.”

Het is bovendien een effect dat zich lijkt op te stapelen, zegt Carlos Coronel, eerste auteur van het onderzoek en postdoctoraal onderzoeker bij het GBHI, tegen Self: “Hoe meer je ermee bezig bent, hoe beter je brein ervoor lijkt te staan.”

Bekijk ook

Neurowetenschappers leggen uit: déze simpele gewoonte maakt je geheugen beter | Nouveau

Je hebt vast wel eens gehoord dat mentale oefeningen zoals sudoku’s en kruiswoordpuzzels goed zijn voor je brein. Maar wist je dat er een activiteit is die misschien nog effectiever is voor het behoud van een scherp geheugen? Het is tijd om de pen weer op te pakken.

Wat er in je hersenen gebeurt

De onderzoekers ontdekten ook waarom creativiteit dat verjongende effect kan hebben. Bij creatieve breinen bleek de communicatie tussen verschillende hersengebieden soepeler te verlopen, wat de informatieverwerking verbetert. Ook organiseerden deze hersenen informatie efficiënter en waren ze minder vatbaar voor wat Coronel ‘hyperexcitabiliteit’ noemt — een overactiviteit die de effectiviteit juist kan verminderen.

Bovendien vonden de verbeteringen vooral plaats in hersengebieden die normaal gesproken het snelst achteruitgaan, zoals de prefrontale cortex (belangrijk voor plannen en beslissingen) en de hippocampus (essentieel voor geheugen). Dat suggereert dat creativiteit juist die kwetsbare gebieden kan beschermen, die ook betrokken zijn bij aandoeningen als dementie.

Hoe je creativiteit kunt inzetten voor een gezond brein

Het goede nieuws: het maakt niet zoveel uit wat je doet, als het maar creatief is. “Het gaat minder om het kiezen van één specifieke hobby, en meer om het creatieve proces zelf,” legt Ibáñez uit aan Self. Of je nu leert pianospelen, schildert, bakt of een nieuwe taal probeert te leren, als je er plezier in hebt, heeft je brein er baat bij.

“Je hoeft echt niet elke dag uren te oefenen,” zegt Coronel. “Zelfs een halfuur per week kan al verschil maken.” Zie het als een vorm van zelfzorg, net als bewegen, gezond eten of voldoende slapen, allemaal factoren die bijdragen aan een fit brein.

En voor wie zichzelf niet als kunstenaar ziet, heeft Ibáñez nog een geruststellende boodschap: “Je hoeft geen Da Vinci te zijn. Het gaat er niet om dat je een aangeboren talent hebt, maar dat je er met je hart in zit.”