Experts leggen uit: zijn ijsbaden echt zo goed voor je?

Wat is een cold plunge?

Een cold plunge betekent jezelf onderdompelen in koud water, meestal tot aan je nek of gezicht. Dat kan in een ijsbad, onder een koude douche of zelfs met een frisse duik in natuurwater. “Elke vorm van baden of onderdompeling in koud water valt daar technisch gezien onder,” zegt sportarts Andrew Jagim van het Amerikaanse Mayo Clinic Health System.

Wetenschappers spreken van koudwatertherapie bij temperaturen onder de 15 °C, en meestal blijf je er tussen de 30 seconden en een paar minuten in. “De kunst is om het lichaam bewust aan kou bloot te stellen om fysieke en mentale processen te activeren,” zegt postdoctoraal onderzoeker Ben Singh (Universiteit van Zuid-Australië).

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Vijf mogelijke voordelen van koudwatertherapie

1. Minder stress

“Het kan leiden tot een acute toename van ontstekingsactiviteit, als onderdeel van de natuurlijke stressreactie van het lichaam,” aldus Singh. Uit zijn grootschalige studie met meer dan 3.000 deelnemers blijkt dat stressniveaus tot wel 12 uur na een plunge afnemen. Vooral ’s avonds plonzen kan dus een rustigere ochtend opleveren.

2. Minder ziekteverzuim

Hoewel het bewijs gemengd is, laat een Nederlandse studie uit 2016 zien dat mensen die regelmatig koud afdouchen zich 29 procent minder vaak ziekmelden op hun werk. Deelnemers namen 30, 60 of 90 seconden koude douches – en dat 90 dagen lang.

Bekijk ook

Slaap je minder dan 6 uur? Experts leggen uit wat dat met je lichaam doet | Nouveau

We weten allemaal dat slaap belangrijk is, maar toch lukt het velen van ons niet om de aanbevolen zeven tot negen uur per nacht te halen. Experts waarschuwen dat regelmatig minder dan zes uur slaap serieuze gevolgen kan hebben voor je gezondheid – zowel lichamelijk als mentaal.

3. Spierherstel

“Na een zware training kan een koude plunge het herstelgevoel verbeteren, zwelling verminderen en spierpijn beperken,” zegt Andrew Jagim. Volgens hem is het vooral effectief direct na fysieke inspanning.

4. Beter slapen

“Er zijn aanwijzingen dat koudwatertherapie de slaapkwaliteit kan verbeteren,” vertelt Ben Singh. Maar: het aantal studies is nog beperkt en richt zich vooral op mannen.

5. Algemeen welzijn

Deelnemers aan verschillende studies gaven aan zich na koude douches energieker te voelen. Toch: na drie maanden verdwijnt dat effect weer als je ermee stopt.

Begin veilig

Wil je het eens uitproberen? Volgens fysiotherapeut Lindsy Jackson begin je het beste met twee tot drie sessies per week. “Start met korte momenten – 30 seconden tot 2 minuten – en bouw langzaam op.” Ze raadt ook aan om eerst wat te bewegen: “Tien jumping jacks kunnen de overgang minder heftig maken.” Let ook goed op je lichaam. “Bij rillingen, gevoelloosheid of duizeligheid moet je direct stoppen,” zegt Jackson. En: “Warm langzaam op – geen hete douche! Wikkel jezelf in een handdoek, trek warme kleding aan en drink iets warms.”

“De hype is groot, maar het bewijs is nog beperkt,” benadrukt Singh. “We hebben meer goed opgezet onderzoek nodig om echt te begrijpen wie er baat bij heeft, en waarom.” Wat we wél weten: consistentie werkt beter dan één keer gek doen. Regelmatig, veilig en met mate dus.