Viroloog Marion Koopmans: 'Even geen familiefeestjes'

Grote zorgen over de toename in coronabesmettingen.

De enorme toename van het aantal coronabesmettingen (gisteren kwamen er meer dan tienduizend bij) is zorgelijk, zegt viroloog en OMT-lid Marion Koopmans: "Als het zo doorgaat, kunnen we echt een flinke golf krijgen."

De vrees is dat dan niet alleen de druk op de zorg weer toeneemt, maar ook de uitgestelde zorg – die nog voor een groot deel moet worden ingehaald – verder wordt uitgesteld. Daarnaast komen er door de nieuwe besmettingspiek in alle leeftijdsgroepen nieuwe gevallen van 'long covid' bij, waarbij mensen heel lang klachten houden.

Het aantal coronabesmettingen in Nederland stijgt nog altijd hard. Op de nieuwste coronakaart van Nederland, die dinsdag wordt vastgesteld, komen meerdere regio's op het hoogste alarmniveau uit. De situatie wordt er zeer ernstig.

Nederland kleurt steeds roder...

Nederland telt vier risiconiveaus voor het coronavirus. Van laag naar hoog zijn dat waakzaam, zorgelijk, ernstig en zeer ernstig. Twee cijfers bepalen het risiconiveau in een regio: het aantal positieve tests en het aantal ziekenhuisopnames.

Daarbij wordt rekening gehouden met het aantal inwoners. Tot eind mei stonden alle 25 veiligheidsregio's op zeer ernstig. Momenteel hebben tien regio's het laagste niveau, waakzaam, en staan de vijftien andere regio's een stapje hoger, op zorgelijk.

'In twee regio's is de situatie eigenlijk al zeer ernstig,' schreef zorgminister Hugo de Jonge

In twee regio's is de situatie eigenlijk al zeer ernstig, schreef zorgminister Hugo de Jonge in de nacht van vrijdag op zaterdag aan de Tweede Kamer. Hij noemde de namen van de regio's niet, maar de enige twee regio's die op dat moment aan de voorwaarden voor 'zeer ernstig' voldeden, waren Amsterdam-Amstelland en Groningen.

Daar waren toen in een week tijd meer dan 250 op de 100.000 inwoners positief getest. De situatie is er tijdens het weekeinde alleen maar verergerd.

Groningen kent een stijging van 989 procent ten opzichte van de week ervoor

In Amsterdam en omstreken zijn in de afgelopen zeven dagen bijna 4.400 inwoners positief getest. Omgerekend komt dat neer op 410 gevallen op elke 100.000 inwoners. De week ervoor waren er maar 47 positieve tests op elke 100.000 mensen. Groningen telde in de laatste zeven dagen 333,3 nieuwe gevallen op elke 100.000 personen, een stijging van 989 procent ten opzichte van de week ervoor.

Negen regio's stevenen af op het op een na hoogste risiconiveau

Maar het virus verspreidt zich als een olievlek. Sinds de brief van De Jonge is de provincie Utrecht ook over de grens van zeer ernstig heengegaan. Daar waren zaterdag maar liefst 1.541 positieve tests. Dat is een landelijk record: nog nooit zijn er, in welke regio dan ook, zo veel besmettingen geregistreerd in één etmaal.

De regio's Kennemerland, Rotterdam-Rijnmond, Hollands Midden, Gooi en Vechtstreek en Haaglanden zijn nog één of twee dagen met veel positieve tests verwijderd van zeer ernstig. Dan zouden acht delen van Nederland, die nu allemaal nog op zorgelijk staan, naar het hoogste niveau verspringen.

'Van de nieuwe maatregelen zie je op zijn vroegst pas volgende week de gevolgen'

"Dit is hoe explosieve groei eruit ziet", zegt Koopmans tegen RTL Nieuws. "En die toename zal nog wel even doorgaan, voor we een effect zien van de nieuwe maatregelen. Op zijn vroegst zie je daar volgende week de gevolgen van."

Ze denkt dat het een spannende week gaat worden. "Er is een veel te grote toename voor de fase waar we nu inzitten. Er zijn al veel mensen gevaccineerd, maar een heel groot deel van de volwassenen is nog niet, of niet volledig beschermd. De zorg is dat deze uitbraak niet beperkt blijft tot jongeren. Je ziet nu al in bijna alle leeftijdsgroepen een toename van het aantal besmettingen."

'Als het zo doorgaat als nu, gaan we het hier niet mee redden'

"Die maatregelen die nu zijn genomen, zijn gericht op de plekken waar nu het grootste probleem zit: de feesten, kroegen, het nachtleven," zegt Koopmans. "We gaan zien of dat werkt. Maar als het heel hard blijft gaan met de besmettingen, zal er misschien nog wel meer nodig zijn. Als het zo doorgaat als nu, gaan we het hier niet mee redden."

'Mensen moeten zich nog steeds aan de basismaatregelen houden'

"Er is heel veel tegelijk verruimd, daarbij is niet zo goed doorgekomen dat mensen zich nog steeds aan de basismaatregelen moeten houden", denkt Koopmans. "Afstand houden, drukte mijden, thuis blijven en testen als je klachten hebt. Mensen waren blij met de versoepelingen en hielden feestjes en barbecues. Daar is ook een hele groep geïnfecteerd. Kennelijk lukt het niet om die maatregelen te handhaven."

'Daarmee is in één klap de speelruimte die we hadden helemaal verdwenen'

Ondanks dat de beschuldigende vinger niet helemaal naar Testen voor Toegang gewezen kan worden, benadrukt Koopsmans wel dat daar veel fout is gegaan. "Bij het bron- en contactonderzoek van de GGD zijn ze erachter gekomen dat er toch wel op grote schaal dingen fout zijn gegaan met het controleren van toegang en het überhaupt getest zijn", zegt ze bij Hart van Nederland. "Dat is heel jammer, want daarmee is in één klap de speelruimte die we hadden helemaal verdwenen."

"Wij willen heel sterk in de gaten houden wat er volgende week gaat gebeuren", vervolgt Koopmans. "Als dit zo doorgaat hebben we de situatie dat er over één à twee weken mogelijk hardere maatregelen moeten komen." En dat daar niemand op zit te wachten, dat begrijpt Koopmans ook.

Er moet meer gevaccineerd worden voor betere bescherming

Omdat vooralsnog minder dan de helft van de Nederlanders volledig gevaccineerd is, kan het virus nog vrij goed rondgaan. "En we weten dat de vaccins iets minder goed tegen de Delta-variant beschermen dan tegen de Alfa", legt Koopmans uit. "We zien in England, dat voorloopt op Nederland, dat de ziekenhuisopnames ook stijgen. Omdat nog niet genoeg mensen volledig gevaccineerd zijn, zou dat hier ook kunnen gebeuren. En dat moeten we voorkomen."

Foto (c) Nouveau / DPG Media 2021

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in