Japan: prinses Aiko wordt 18 jaar

Of ze ooit kroonprinses wordt, valt nog te bezien.

Feestje in Tokio, waar prinses Aiko, het enige kind van keizer Naruhito en keizerin Masako, vandaag haar 18de verjaardag viert. Dat is in Japan overigens niet zo'n mijlpaal als in het westen, daar weegt de 20ste verjaardag zwaarder. Desalniettemin is het een uitstekende gelegenheid om eens te kijken hoe het met Aiko gaat, sinds de Grote Promotie van haar vader, eerder dit jaar.

Op zich is er voor haar niet veel veranderd, ze gaat gewoon naar de school waar ze al jaren opzit. Op haar 14de kampte Aiko met stevige gezondheidsproblemen en ging ze een tijdje niet naar school. Volgens het hof was ze 'oververmoeid', eerder was ze ook al eens een tijdje thuis omdat ze erg werd gepest op Gakushuin Girls' Junior High School.

Later ging het beter, op deze foto is ze zestien. Toen ze er op haar zeventiende afzwaaide zei ze: "Ik heb er veel goede vrienden gemaakt en genoten van de laatste drie jaar." Ze zit nu op de vervolgopleiding, Gakushuin Girls' Senior High School.

Bij de inhuldiging van haar vader was ze verrassend onzichtbaar. Dat komt omdat de Japanse monarchie momenteel de regel hanteert dat alleen jongens troonopvolger kunnen zijn. Een vrouw kan alleen keizerin worden door een huwelijk net de keizer. Niet handig, want toen Naruhito en zijn vrouw kroonprinses Masako na lang proberen eindelijk een dochter kregen - deze foto is uit 2002 - kon die dus geen troonopvolger zijn.

Het hielp niet dat er toen al bijna 41 jaar geen mannelijke erfgenaam was geboren in de keizerlijke familie. En dat die familie wel erg snel uitdunt nu al die prinsessen heel modern met burgers trouwen en volgens de regels vervolgens geen lid meer zijn van de keizerlijke familie. Terwijl het voortbestaan van een monarchie toch beslist afhangt van minimaal een opvolger en een eerste reserve, en liefst ook nog een wat ruimere familiale basis om uit te putten. Dit zijn Aiko en prinses Amalia in 2006. 

Hoewel er na de geboorte van prinses Aiko (deze foto is uit 2005) al werd gewerkt aan het aanpassen van de wet, zodat ze gewoon als eerstgeborene haar plek op de Chrysantentroon zou kunnen krijgen, ging dat plan in 2006 in de koelkast. Conservatieven haalden opgelucht adem toen dat jaar de broer van Naruhito vader werd van een zoontje, prins Hisahito, momenteel  beoogd troonopvolger.

Veel mensen in Japan vinden dit raar. Het probleem wordt zo niet opgelost, maar gewoon doorgeschoven naar de volgende generatie: als Hisahito (hier in het midden) ook alleen maar dochters krijgt, is het einde verhaal voor de Chrysantentroon. Bovendien vinden steeds meer Japanners het niet meer van deze tijd om vrouwen uit te sluiten: volgens hen zou prinses Aiko gewoon te zijner tijd haar vader moeten opvolgen.

Die groep is momenteel zelfs in de meerderheid. Uit een recent onderzoek van Mainichi Shimbun blijkt dat 68% van de mensen helemaal geen bezwaar zou hebben tegen een vrouw als regerend staatshoofd. Slechts 12% is pertinent tegen en opmerkelijk is dat mannen het met 72% aan voorstanders zelfs nog meer zien zitten dan vrouwen (68%).

Uit een nog nieuwer onderzoek blijkt ongeveer 80% van de Japanners Aiko als troonopvolger te willen. Het lijkt erop dat het volk pragmatischer is dan de meeste hovelingen en de regering en liever een modernisering van hun monarchie zien, dan dat ze de keizer en zijn familie helemaal zien verdwijnen.

In dit geval kan de trage besluitvorming in Japan wel eens in het voordeel van Aiko werken. De regering heeft er jaren over gedaan om plannen voor een wetswijziging rond de troonwisseling van Akihito rond te krijgen. Huidige keizer Naruhito is  59, als we eens 25 jaar verder zijn kan de tijdgeest in Japan zomaar helemaal rijp zijn geworden voor een vrouwelijke troonopvolger. De deur staat dus nog altijd op een kier voor een eventuele keizerin Aiko.

Voor die tijd krijgt ze nog alle gelegenheid om haar weg te vinden en zichzelf te ontdekken. Vermoedelijk zal ze, net als haar vader en nichtjes hebben gedaan, een tijdje in het buitenland studeren, om haar studie in Japan af te maken en zich daarna aan royal taken en haar persoonlijke ontwikkeling te gaan wijden. Slecht bewaard geheim is dat ze al anderhalf jaar privéles staatsrecht en (keizerlijke) geschiedenis krijgt, dat hebben Naruhito en Masako vermoedelijk niet voor niets geregeld.

Dit zijn de officiële foto's van Aiko's 18de verjaardag, als altijd genomen voor een muurtje van sfeervol splaanplaat. 

Gelukkig zorgt de hond van het gezin voor toch nog een spontaan momentje. Happy Birthday, Aiko!

Foto's © The Imperial Household Agency, ANP

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in