Voor leuke 40+ vrouwen met stijl

Lezersaanbieding: met korting naar de Kunsthal!

Expositie over het tijdloze verlangen naar eeuwige jeugd. Met Youthquake laat Kunsthal Rotterdam zien hoe mode verweven is met onze zoektocht naar de eeuwige jeugd. Of begint het tij langzaam te keren? Oké, misschien is dat naveltruitje een brug te ver. Maar alles beter dan na je vijftigste in he...

Lezersaanbieding: met korting naar de Kunsthal!

Expositie over het tijdloze verlangen naar eeuwige jeugd.

Met Youthquake laat Kunsthal Rotterdam zien hoe mode verweven is met onze zoektocht naar de eeuwige jeugd. Of begint het tij langzaam te keren?

Oké, misschien is dat naveltruitje een brug te ver. Maar alles beter dan na je vijftigste in het seniorenuniform stappen van de bloemetjesjurk of het vormeloze jak in onbestemde kleuren.

Marc Deurloo

We mogen dan trots voor onze leeftijd uitkomen als vijftigplussers, horen dat we ‘er veel jonger uitzien’ is nog steeds een uiterst welkom compliment.

'Jeugd is synoniem voor verleidelijk, creatief en eigentijds'

Jong blijven, dat is al sinds de vroegste beschavingen een wensdroom die veel mensen bezighoudt. En als dat niet kan, dan willen we er op z’n minst zo jong mogelijk uit blijven zien, aangemoedigd door een beeldcultuur waarin jeugd synoniem is voor verleidelijk, creatief en eigentijds.

Foto: Jimmy Paul

Welke rol kleding speelt in die zoektocht naar de eeuwige jeugd laat Kunsthal Rotterdam zien met de multimediale tentoonstelling Youthquake. Het is een dynamische presentatie waarin met design, video en fotografie het hele fenomeen onder de loep wordt genomen.

Dat jeugdige mode op zichzelf nog maar een relatief jong verschijnsel is, illustreert Youthquake ook weer eens. Minirok, allerlei soorten broeken, shorts: we danken ze allemaal aan de naoorlogse babyboom.

In de jaren veertig en vijftig kleedden jongeren zich nog vrijwel allemaal als hun ouders. Wie kent ze niet, de zwart-witfoto’s van moeders en tantes die er als tieners al zo volwassen uitzagen met hun ‘nylons’, hakjes en rokken op decente lengte? De jongens met zware hoornen brillen, lurkend aan hun eerste pijpje?

Met de geboortegolf die volgde op de Tweede Wereldoorlog ontstond er een nieuwe, ook economisch interessante, bevolkingsgroep: de jeugd. En die jeugd had, ook letterlijk, geen trek om in de schoenen van hun ouders te stappen. Ze ontketende, met The Beatles, The Kinks en andere bands, een revolutie in de popmuziek en zette de mode-industrie op haar kop.

Niet de Parijse modehuizen dicteerden wat je als jonge vrouw aantrok, maar het straatbeeld, vooral in swinging sixties’ Londen. De jeugdcultuur was voortaan de toonaangevende bron van inspiratie.

Diana Vreeland, de illustere hoofdredacteur van Vogue, noemde de beweging een ware youth-quake, een combinatie van ‘jeugd’ en ‘aardschok’. En als je de huidige rolmodellen in reclame, op tv en in andere media beschouwt, lijkt het alsof we nauwelijks van dat ideaal zijn afgeweken.

Een ongeneeslijk verlangen

Het hart van de tentoonstelling is dan ook die mythische Fontein van de Eeuwige Jeugd, waar iedereen zich zo nu en dan wel aan zou willen laven. Hij heeft al zoveel beeldend kunstenaars, schrijvers en filmmakers geïnspireerd.

Denk alleen al aan Dorian Gray, de geweldige roman waarin Oscar Wilde zijn hoofdpersoon een liederlijk leven laat leiden, waarvan de sporen alleen zichtbaar zijn op een portret dat op zolder verborgen is. Dorian zelf blijft uiterlijk een schone jongeling, zonder één spoor van verval in zijn gezicht.

In 1992, iets heel anders, verscheen de comedy Death Becomes Her, waarin Meryl Streep en Goldie Hawn zo gulzig van een magisch jeugddrankje blijven drinken, dat ze van lieverlee uit elkaar vallen. Maar wél met een rimpelloos gelaat. 

Neem de legende rond Juan Ponce de León, een Spaanse ontdekkingsreiziger die in 1513 op zoek ging naar de Fontein van de Eeuwige Jeugd en terechtkwam in Florida. In werkelijkheid was hij er waarschijnlijk op uit om nieuw land te koloniseren...

... maar dat heeft de Amerikanen er niet van weerhouden om een heus Ponce de Leon’s Fountain of Youth-attractiepark op die plek te bouwen. En ja, daar mag je uit de geheimzinnige bron drinken. Iets wat veel Amerikaanse bezoekers doen; je weet ten slotte maar nooit.

Malligheid, lijkt het, maar intussen maken we allemaal graag gebruik van corrigerend ondergoed, make-up en haarverf om een jeugdiger look te creëren. Misschien is jong willen blijven wel een ongeneeslijk menselijk verlangen.

Nieuwe rolmodellen

De minirokken en go-go boots waren meer dan een modegril in de jaren zestig. Ze waren het product van de tijdgeest, van de nieuw verworven vrijheid van vrouwen. Voor het eerst was het denkbaar dat een vrouw ook een zelfstandig leven kon opbouwen. De trendy broeken en gewaagde rokken waren daar een afspiegeling van.

Zouden we de granny look, een trend van nu, ook als een teken van de tijd mogen interpreteren? We zien jonge fashionista’s met zilvergrijze lokken, die een – door ons zo gevreesde – bloemenjurk met ceintuur dragen; oversized grof gebreid vest eroverheen, de voeten in stevige loafers.

Tegelijkertijd dragen vrouwen van middelbare leeftijd volop (nette) jogging pants, motorjacks en sneakers, die ook hun grote dochters zouden staan. De grenzen tussen wat ‘jeugdig’ en wat ‘ouwelijk’ staat, zijn aan het vervagen.

Begint het tij dan werkelijk te keren en ontstaat er langzamerhand een grote groep ageless vrouwen, jonge en oudere, die niet meer zo eenvoudig te categoriseren zijn?

Youthquake laat hét voorbeeld zien van de vrouw die nooit haar outfit aan haar leeftijd heeft aangepast: stijlicoon Iris Apfel. Dit jaar wordt ze honderd en nog altijd inspireert zij, gehuld in kleurrijke outfits, jong én oud.