Expo over de vele gezichten van Maria Magdalena

Van kroongetuige en zondares tot powervrouw en feminist.

Al ruim 2000 jaar houdt ze de gemoederen bezig: Maria Magdalena is de meest besproken vrouw in de bijbel. Hoog tijd voor een eigen tentoonstelling, in het Catherijne Convent in Utrecht.

Volgens het Nieuwe Testament was Maria Magdalena een leerling van Jezus. Ze zorgde voor hem en zijn apostelen, dus vermoedelijk was ze een welvarende vrouw.

Paolo Veronese

Ze komt voor in geschriften waarin wordt gesproken over haar 'bijzondere band' met JC. Het evangelie van Filippus zegt daarover: "Christus hield meer van Maria dan van alle leerlingen. Hij kuste haar dikwijls op haar (mond?). De andere leerlingen zeiden tegen hem: ‘Waarom houdt u meer van haar dan van ons allemaal?’ De verlosser antwoordde als een moderne omdenker: ‘Waarom houd ik niet van jullie zoals van haar?"

Andrea Solario

Maria Magdalena komt in vele geschriften voor en was een bekende naam in een groot deel van de Levant, waar ze werd omschreven als een wijze vrouw. Zoals het een echte powervrouw betaamt had ze ook haar eigen evangelie, dat in 1896 in Cairo werd ontdekt.

David Lachapelle 2018

De eerste zes pagina's ontbreken en het te lezen deel begint in het midden van een gesprek tussen de opgestane Jezus en zijn leerlingen. Maria Magdalena treedt hierin op als een van de leerlingen, die in conflict geraakt met de apostelen Petrus en Andreas. We durven er iets om te verwedden dat het om een gevalletje mansplaining ging.

Alexander Andreyevich

Hoe close ze was met Jezus, blijkt uit de verhalen die vertellen dat aanwezig was bij zijn kruisiging en graflegging. Ze was ook de eerste die na zijn 'wederopstanding' zijn lege graf zag. Toen ze dit vertelde aan de apostelen, geloofden de mannen haar niet. 

Leonardo Da Vinci

Lange tijd is MM afgeschilderd als een soort groupie (en dan zeggen we het nog aardig), maar sinds 1969 is ze in ere hersteld en wordt ze niet meer neergezet als boetvaardige zondares. Er is zelfs een hele cultus om haar ontstaan als een van de meest toonaangevende vrouwen in de geschiedenis. Zo zou ze op Het Laatste Avondmaal van Leonardo Da Vinci zelfs naast JC zitten. 

Volgens een westerse middeleeuwse legende zou Maria Magdalena met Lazarus naar Zuid-Frankrijk zijn gegaan. Daar zou ze dertig jaar in een grot bij Plan-d'Aups-Saint-Baume hebben gewoond. Er is later een Dominicanerklooster bijgebouwd,

In de basiliek van Maria Magdalena in Saint Maximin is een graftombe waar zich haar stoffelijke resten zouden bevinden. Keihard bewijs hiervoor ontbreekt, wat de verering overigens niet minder maakt.

Een latere legende uit de negende eeuw gaat nog wat verder en laat Maria Magdalena landen op een Frans strand. Ze zou zwanger zijn geweest van Jezus en in Frankrijk een dochter hebben gekregen die ze Sara (prinses) noemde.

Alfred Stevens

Deze Sara zou de stammoeder van de Merovingen zijn, waarbij MM als menselijke heilige graal diende. De Merovingen waren Frankische koningen die van de 5de tot in de 8ste eeuw heersten over de Benelux, Frankrijk en Duitsland; Doornik was destijds de hoofdstad van hun rijk. Het is een goed verhaal, maar pure fictie.

In het Catharijne Convent is nu voor het eerst een eigen tentoonstelling te zien over Maria Magdalena. En dat is een boeiende ontdekkingstocht langs historische bronnen, schilderijen, moderne beeldende kunst en populaire cultuur.

Het is een kleurrijke verzameling van haar beeldvorming door de jaren heen, die je tot de conclusie brengt dat MM eigenlijk vooral een badass vrouw was, die op haar eigen voorwaarden leefde.

Maria Magdalena: de tentoonstelling is te zien tot 9 januari 2022, wel even tickets reserveren.

Foto's (c) Getty Images

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in