Chinese restaurants nu Nederlands erfgoed

Hoe Babi Pangang een Hollands gerecht werd.

We blijven het Chinese Nieuwjaar nog even vieren, want Chinees-Indische restaurants behoren vanaf vandaag officieel tot het Nederlands Immaterieel erfgoed.

Wie heeft er geen herinneringen aan het schuifluik (met daarachter spannend gekletter van woks) en de lange menukaarten waarvan je op nummer bestelt ('Doe maar een 14, twee 23's een 5 en extra kroepoek')?

(c) Ling Fa

En dan wachten in het afhaaldeel, soms een opgerolde kalender van houtspanen als cadeautje en een indrukwekkend aquarium. En na het inpakken van de bakjes in grijs papier en een plastic tasje altijd de vraag of je er wat gratis sambal bij wilt – héérlijk.

Drie culturen in de keuken

‘Naar de Chinees gaan’ wordt door veel mensen gezien als een familietraditie,' zegt het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. "Hierbij is Babi Pangang een van de bekendste gerechten. Kenmerkend aan de Chinees Indische Restaurantcultuur is het samenkomen van drie culturen: de Indische, de Chinese en de Nederlandse.

(c) Conimex

Vanaf het moment dat men een Chinees Indisch restaurant binnenkomt gaat men min of meer op reis. Het is een plek overgoten met Chinoiserie, een vanuit de Westerse blik op Azië geïnspireerde omgeving."  

100 jaar 'naar de Chinees'

Keuken van een Chinees restaurant in het 'Chinatown' op Katendrecht, 1936

n 1911 kwamen de eerste Chinezen in Nederland, veelal als havenarbeiders. In de jaren 20 van de 20de eeuw opende vervolgens diverse Chinese eethuizen hun deuren. Zij serveerden authentieke Chinese gerechten om Chinezen in Nederland te voorzien van wat zij thuis aten.

Van Chinees naar Chinees-Indisch

Na WOII en de onafhankelijkheid van Indonesië keerde het tij voor de Chinezen. Veel Indische migranten, Nederlandse militairen, Indische Nederlanders met Chinese achtergrond kwamen naar Nederland.

De Chinese restauranthouders zagen hierin een nieuwe doelgroep en breidde hun menu uit met gerechten zoals saté en nasi goreng. De restauranthouders trokken Indische ‘kokkies aan om Indische gerechten te bereiden. De Chinezen plakten het woord Indisch achter Chinees en het Chinees Indisch Restaurant was geboren: een samengaan van drie culturen.

Gouden jaren: de 1980's

In de jaren 80 ging 60% van de Nederlanders uit eten bij de Chinees, waarvan 30% minimaal 1x per maand. Het was voor vele Nederlanders de eerste ‘uit-eten-ervaring’.

De beroemde restaurantscène uit The Fisher King

Gerechten als saté, nasi, bami en met name de babi pangang werden gemeengoed. Veel gerechten in de restaurants waren aangepast naar de smaak van de Nederlander. De Chinezen hebben zich van oudsher ook gericht op de afhaalmarkt, iets waarmee ze de eersten waren in Nederland.

Foto's (c) Getty Images, ANP

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in